Uczenie nadzworowane i nienadzorowane – różnica, zastosowanie, możliwości oraz ograniczenia
Zdjęcie: https://unsplash.com/photos/w7ZyuGYNpRQ
W tym artykule zajmiemy się podstawami uczenia maszynowego, oraz omówimy jego różne gałęzie. Zastanowimy się kiedy należy skorzystać z algorytmu uczenia nadzorowanego i nienadzorowanego, oraz przeanalizujemy ich mocne i słabe strony. (więcej…)
Co powinien zawierać dobry post (UJ 2022/2023)
W tym krótki wpisie chciałem zawrzeć informacje, co powinno się znaleźć w dobrze przygotowanym poście na blog popularnonaukowy. Kwestie zarówno będą dotyczyć dodawanych treści, jak również problemów technicznych związanych z edycją posta. (więcej…)
Gigawatogodziny wykorzystane do przetwarzania danych – czy blockchain i big data zawsze ma sens, gdzie postawić granicę
Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii, coraz częstszym tematem dyskusji jest zużycie energii i ekologiczny aspekt ich użycia. Jednymi z najbardziej prominentnych rozwiązań w ostatnich latach są z pewnością blockchain oraz Big Data, czyli przetwarzanie ogromnych zbiorów danych. Czy ich wykorzystanie jest rzeczywiście tak szkodliwe dla środowiska, jak podają ich przeciwnicy, czy może jest to aspekt który można zoptymalizować tak jak w przypadku innych technologii? Jak bardzo wspomniane branże powinny zostać wyregulowane? Zobacz jak przedstawiają się faktyczne aspekty zużycia energii poprzez blockchain i big data.
Wojna a wykorzystanie technik SI i Data Science – jakie są możliwe perspektywy wojny informacyjnej i informatycznej
Na początku XXI wieku uznawane przez większość ludzi za koncepty dalekiej przyszłości rodem z filmów science-fiction, dzisiaj wojna informacyjna i cybernetyczna są nieodłącznymi elementami każdego konfliktu. Mimo że koncepcja konfliktów międzynarodowych rozgrywanych poprzez wykorzystanie androidów znanych ze słynnej serii filmów “Terminator” nadal pozostaje wysoce nierealna, sama sfera sztucznej inteligencji oraz sposobów jej aplikacji w celu uzyskania przewagi nad przeciwnikiem rozwija się w niesamowitym tempie. Jakie więc są realne perspektywy wojny technologicznej i jak nadchodzące zmiany wpłyną na życie zwykłych ludzi? Zobacz dlaczego automatyzacja militarna stała się tak dużym priorytetem dla światowych potęg.
Sztuczna inteligencja i ryzyko egzystencjalne
Sztuczna inteligencja jest stosunkowo nowym wynalazkiem, od niedawna zyskuję dużą popularność, nie tylko wśród osób technicznych. I jak każda złożona i niełatwa do zrozumienia przez każdego kwestia, może rodzić wiele obaw wobec niej samej jak i celów do których będzie wykorzystywana.Od samego początku istnienia maszyn, ludzie zastanawiali się czy będą one zawsze tylko narzędziami w naszych rękach, czy może staną się równymi nam istotami, bądź co gorsza – przewyższą nas jako forma istnienia i np. zniszczą bądź zdominują. Już w 1863 r. w artykule pt. Darwin wśród maszyn opublikowanym w The Press autor zakłada, że maszyny to inny rodzaj życia, który podlega prawom ewolucji, co może doprowadzić do wyparcia przez nich ludzi. Do pewnego czasu takie rozważania pozostawały w domenie literatury, głównie science fiction, jak np. Odyseja Kosmiczna, bądź filmach, np. Matrix. Z reguły są to obrazy pesymistyczne czy wręcz dystopijne, lecz zdarzają się wyjątki – jak np. postaci robotów obdarzonych sztuczną inteligencją, np. w serii Star Trek. Dopiero od niedawna, wraz z rozwojem nauki i technologii w polu sztucznej inteligencji, pojawiają się głosy ludzi powiązanych z nauką, podejmujących te tematy i rozważających na tematy potencjalnych skutków rozwoju AI, bądź regulacji jakie należy zacząć stosować.
Chaos informacyjny – czy w świecie SI i big data zostaniemy zasypani nic nieznaczącymi, bądź niezrozumiałymi danymi
W czasach Data Science oraz Sztucznej Inteligencji, dane oraz ich struktury bez wątpienia odgrywają najistotniejszą rolę. Są one praktycznie wszechobecne w dobie Internetu, dotyczą wielu różnych dziedzin problemów, a ich przetwarzanie pozwala m. in. producentom na łatwiejsze spełnianie potrzeb konsumentów. Jednakże, czy utrzymujący się napływ danych oraz często dokonywane w nich zmiany, mogą również stanowić zagrożenie swoistego nieporządku w Sieci?
Bunt robotów – czy roboty, systemy autonomiczne, SI może stać się nie posłuszna wobec ludzkości i swojego twórcy. Analiza zagrożeń i jak się zabezpieczyć.
Bunt robotów to hipotetyczne zjawisko polegające na tym, że roboty, systemy autonomiczne, SI przestają być posłuszne swojemu twórcy – zazwyczaj na szeroką skalę i zaczynają dla niego stwarzać zagrożenie, w fantastyce często z intencją przejęcia Ziemi. Aktualnie zjawisko to jest tylko rozważaniami, gdyż aktualna technologia nie była jeszcze w stanie stworzyć tak zaawansowanej sztucznej technologii. Głównie mamy z nim do czynienia w fantastyce pod różnymi postaciami. Kinematograficznymi przykładami o tej tematyce są seria “Matrix” czy “Avengers: Age of Ultron”. Często motyw ten występuje także w grach, np. “SOMA” czy “Detroit: Become Human” jak również w literaturze. (więcej…)
Transfer umysłu – czy metody data science i SI pozwolą na kopię osoby czy przeniesienie intelektu do maszyny – możliwości, wątpliwości i zagrożenia
Wizja wiecznego życia nęci ludzkość od wieków. Już w starożytności poszukiwano receptur na eliksiry nieśmiertelności, niektórzy twierdzili nawet, że je mają. Niestety umarli. Rozwój medycyny i nowoczesnych technologii sprawia, że żyjemy coraz dłużej. Może kamieniem filozoficznym dającym nieśmiertelność będzie transfer umysłu? Czy jest to tylko fikcja czy jednak nasza przyszłość?
Nudge technology – technologie poprawiające nasze zachowania, w jaki sposób sztuczna inteligencja mogłaby wykryć, że nasze działania są niemoralne lub pozbawione dobrego smaku.
“Teoria szturchania” (Nudge Theory) jest koncepcją używaną w naukach behawioralnych, ekonomii behawioralnej oraz teorii politycznej. Proponuje ona wzmocnienie pozytywne i pośrednie sugestie jako sposoby wpływania na zachowanie jednostki. Metoda ta kontrastuje z innymi sposobami osiągnięcia zgodności, takimi jak edukacja, prawodawstwo lub egzekwowanie.
Gigawatogodziny wykorzystane do przetwarzania danych – czy blockchain i big data zawsze ma sens? Gdzie postawić granicę? Analiza społeczna i ekologiczna
Potężne centra danych niosą za sobą potężne możliwości, które wykorzystujemy przetwarzając w nich coraz większe ilości danych. Z drugiej strony istnieje również blockchain, który bardzo trafnie określa zasada “In power we trust” i który nie miałby sensu gdyby nie ciągłe zużycie procesora. Wspólnym mianownikiem tych dwóch rzeczy jest ogrom energii potrzebnej, aby móc wykorzystywać proponowane możliwości. Nie raz słyszymy opinie w stylu “Bitcoin/Google zużywa tyle energii co całe państwo”. Warto się zastanowić czy jest tak naprawdę, a jeśli tak to czy zużywanie gigawatogodzin ma w tym przypadku sens i czy istnieje istnieje granica której nie powinniśmy przekroczyć. Temat ten można przeanalizować z dwóch stron: ekologicznej i społecznej.
Wykorzystanie SI i robotów do celów wojennych. Czy technologia informatyczna może stać się nową bronią zagłady?
W 2022 roku, cały świat przeznaczył sumarycznie 2 biliony dolarów na cele militarne. Część z tych pieniędzy została użyta na badania i rozwój nowych algorytmów sztucznej inteligencji oraz mniej lub bardziej autonomicznych robotów. W kontekście prowadzenia działań wojennych, sztuczna inteligencja ma bardzo wiele zastosowań, które bardzo często wychodzą poza stricte bojową sferę.
Po pierwsze, może być i jest skutecznie wykorzystywana jako narzędzie do siania dezinformacji. Za jej najbardziej prominentne zastosowaniem w tej dziedzinie można uznać deepfake, które były głównym tematem wielu poprzednich postów na tym blogu.
W tym artykule skupimy się jednak na wykorzystaniu AI w bardziej konwencjonalnych metodach prowadzenia wojny. Na przykład – od wielu lat algorytmy sztucznej inteligencji wykorzystywane są także bezpośrednio w pociskach różnego rodzaju, pojazdach i innych urządzeniach podczas działań bojowych. Kolejnym elementem, za który mogą być odpowiedzialne algorytmy sztucznej inteligencji jest tworzenie nowych broni lub optymalizowanie istniejących w celu zwiększenia ich wydajności (jakkolwiek ją zdefiniujemy, np. zwiększenie celności karabinu). Aspektem na którym chcemy w szczególności zwrócić uwagę są wszelkiego rodzaju roboty wojenne.
Normy i prawa dla użytkowania samochodów i dronów autonomicznych.
„Bezzałogowy statek powietrzny” – choć mogło by się wydawać, że aby takim operować konieczna będzie szkoła wojskowa to w rzeczywistości taki „statek” dzisiaj możemy kupić nawet w supermarkecie – określenie to w swej definicji zawiera również najzwyklejsze, komercyjnie produkowane drony. Drony swoją historię mają dość długą, związaną z operacjami wojskowymi, ale do komercyjnego obrotu weszły całkiem niedawno. Jak to czasem bywa przy rozwoju nowej technologii prawne regulacje pojawiają się dopiero po czasie. Teraz gdy stoimy przed perspektywą wprowadzenia pojazdów w pełni autonomicznych rządzący czynią starania, aby przepisy nadążały za obecnym rozwojem tej technologii. Każda zautomatyzowana technologia transportowa niesie ze sobą duże zagrożenie w przypadku niepożądanego zachowania. Niezmiernie ważne jest, aby wprowadzać jasne przepisy prawne oraz by szerzyć ich znajomość oraz egzekwować ich przestrzeganie.
Pasażer vs pieszy – kiedy SI będzie musiała decydować o ludzkim życiu
Rozwój sztucznej inteligencji (z ang. Artificial Inteligence [AI]) pozwolił na stworzenie m.in. prawdziwie autonomicznych samochodów, w których kierowcą nie jest osoba — a jest nią sama sztuczna inteligencja. Zarówno człowiek jako kierowca jak i sztuczna inteligencja zawsze będą mogli się spotkać z sytuacją wypadkową — nawet zakładając nieomylną sztuczną inteligencję taka sytuacja może wyniknąć np. z błędów innych uczestników drogi, którzy już popełniają błędy. Człowiek ma ograniczoną możliwość przetwarzania i kalkulowania potencjalnych szkód dokonanych podczas wypadku, zwłaszcza w sytuacji stresowej. Przez to wybór jest podświadomy, a czasami nawet losowy. Sztuczna inteligencja jest w stanie przewidzieć potencjalne scenariusze a następnie wybrać, który powinien za chwilę nastąpić. Tylko tutaj pojawia się pytanie: jaki jest to wybór? Czy ten wybór zawsze jest oczywisty? Czy zawsze jeden wybór jest “poprawny”? Jakie kulturowe aspekty wpływają na ten wybór? (więcej…)
Chaos informacyjny – czy w świecie Internet of Things zostaniemy zasypani nic nieznaczącymi, bądź niezrozumiałymi danymi
Internet of Things, w skrócie IoT to sieć połączonych z sobą fizycznych urządzeń podłączonych do internetu w celu wzajemnej komunikacji tj. pobierania informacji oraz udostępniania własnych. Urządzenie IoT może być dowolnym urządzeniem fizycznym, jedyne wymagania stanowi możliwość podłączenia do sieci IoT, może to być stojący w szczerym pomiaru czujnik zbierający pomiary, jak i również termometr znajdujący się w lodówce, lub nawet samolot.Potencjał IoT polega na umożliwieniu cyfryzacji urządzeń i zarządzaniu nimi z wyższego poziomu abstrakcji odbierając konieczność manualnej interakcji przez człowieka.
To właśnie możliwość usunięcia człowieka z łańcucha koniecznych interakcji do poprawnego funkcjonowania urządzenia i zastąpienie tego komunikacją między maszynami jest główną ideą w IoT.
Miasto przyszłości w architekturze Internet of Things – przepływ informacji i wykorzystanie technik sztucznej inteligencji w celach urbanistycznych i zarządzania infrastrukturą miasta
W pierwszym wieku naszej ery w starożytnym Rzymie wynalezienie akweduktów miało kluczowe znaczenie dla wzrostu populacji. Pod koniec XIX wieku drapacze chmur w Chicago były ważne dla zmieszczenia większej liczby osób w mniejszych przestrzeniach, aby zapewnić więcej mieszkań po niższej cenie.. Wiele innych technologii i rozwiązań przyczyniło się do powstania i rozwoju tętniących życiem miast. Sztuczna inteligencja (AI) staje się obecnie coraz bardziej ważniejszą częścią funkcjonowania miast.
“Zaprogramowani mordercy” – roboty i systemy autonomiczne do celów bojowych
Wojna. Ciągła walka, czyli straty, korzyści, emocje… Te wszystkie uczucia na co dzień towarzyszą żołnierzowi na froncie. A co gdyby pozbawić go tych wszystkich emocji? Dać mu zamiast tego metalowe, dużo bardziej wytrzymałe ciało, broń i proste zestawy rozkazów. Brzmi surrealistycznie, ale jednak już dzisiaj możemy spotkać autonomiczne roboty zaprogramowane by zabijać wrogów czy terrorystów, czyli po prostu innych ludzi. Do którego momentu będzie to dobre a w którym już niekoniecznie? Kiedy ta utopijna wizja obróci się przeciwko nam?
Nieposłuszeństwo sztucznej inteligencji – problem ryzyka egzystencjonalnego
Nieposłuszeństwo AI jest częstym motywem przewijającym się w filmach science fiction, gdzie stworzone przez człowieka maszyny obracają się przeciwko niemu. Większość ludzi nie ma wątpliwości co do tego, że z inteligentnymi maszynami wiąże się pewne ryzyko. Obawy te opierają się m.in o obserwację, że gatunki o niższej inteligencji są w pełni uzależnione w swoim istnieniu od dobrej woli gatunków o wyższej inteligencji i nieznane są przypadki, w których to gatunek o niższej inteligencji kontrolowałby ten o inteligencji wyższej, stąd też sceptycyzm wobec stwierdzenia, że ludzkość z powodzeniem może kontrolować superinteligencje. Wielu komentatorów jest zdania, że zakodowanie superinteligentnym maszynom wartości i celów ludzi będzie trudne. Z drugiej strony optymiści twierdzą, że superinteligentne maszyny wcale nie muszą charakteryzować się chęcią samozachowania, dążyć do władzy i przejęcia kontroli nad całą planetą.
Data Science i Neuronauki – czy na postawie danych neurobiologicznych odczytamy ludzkie myśli i jakie wiążą się z tym zagrożenia
Koncepcja czytania lub modyfikowania myśli a także kontroli umysłu czy fuzji ludzkiego mózgu ze sztuczną inteligencją jest powszechnie znana w utworach science fiction. Ale nie tylko autorzy fantastyki naukowej interesują się tym, co kryje ludzki umysł. Można by powiedzieć, że w pewnym sensie psychologia czy psychiatria są naukami starającymi się znaleźć odpowiedź na pytanie, co siedzi w ludzkiej głowie, zrozumieć mechanizmy sterujące emocjami i zachowaniami czy wreszcie wpływać na nie, czy to w szczytnym celu jak np. leczenie uzależnień i zmiana nawyków na lepsze, czy też po to, by ludźmi manipulować, tak by kupili dany produkt albo wsparli jakąś inicjatywę.
Kto ma dane ten ma władze. Analiza obszarów, w których automatyczne przetwarzanie danych prowadziłoby do nieuczciwości i nadużyć.
Żyjąc w cyfrowym świecie są o nas zbierane niezliczone ilości danych, bardzo dużą część z nich sami produkujemy. Tak duża liczba danych w dzisiejszych czasach powoduje, że za analizą danych nie stoją już konkretne osoby, tylko dane są zbierane i przetwarzane automatycznie, czasami przez bliżej nieokreślone podmioty w bliżej nieokreślony sposób. Takie sytuację, kiedy dane są przetwarzane przez pozbawiony uczuć emocji algorytm rodzą bardzo dużo wątpliwości. W tym tekście zastanowimy się nad tym czy automatyczne przetwarzanie danych może prowadzić do nadużyć i nieuczciwości w różnych przestrzenia życia publicznego takich jak medycyna czy administracja.
Niematerialny pieniądz, systemy bezpieczeństwa i zapewnienia pokrycia w świecie blockchain
Co to jest i jak działa technologia blockchain
Blockchain to rozproszona baza danych współdzielona przez węzły sieci komputerowej. Służy do bezpiecznego i zdecentralizowanego zapisu transakcji.
Dane w blockchainie gromadzone są w strukturach nazywanych blokami. W ramach bloków przeprowadzane są transakcje. W transakcji może brać udział wiele stron, i owocują utworzeniem nowych węzłów danych odpowiednio zakodowanych kluczami zaangażowanych stron.
Ostatnie wpisy
- Co powinien zawierać dobry post (Socjologia UJ 2024/2025)
- Prompt master, prompt inżynier, prompt artysta, prompt developer. Jak kształtować się będą nowe miejsca pracy w związku z rozpowszechnieniem narzędzi do generowania treści.
- Metody AI i data science w branży fintechu. Czy nasze niematerialne pieniądze są bezpieczne?
- Wirtualne cmentarze, pośmiertne chatboty, awatary i profile in memoriam, a może transfer umysłu. AI a śmierć – perspektywa społeczna.
- Nowe przepisy w prawie o ruchu drogowym w świecie pojazdów autonomicznych (automatycznych), carsharingu i inteligentnej infrastruktury drogowej
- Czy można oszukać kasę samo-obsługową? Przegląd przestępstw związku z digitalizacją społeczeństwa. Analiza przypadków od strony prawnej i z perspektywy większości społeczeństwa.
- AI i data science w służbie ochrony środowiska. Przegląd możliwości wykorzystania technologii AI w rolnictwie, leśnictwie i w innych obszarach dla ratowania ekosystemów.
Najnowsze komentarze
Bardzo inspirujący artykuł, który skutecznie podkreśla znaczenie etycznego hackingu w dzisiejszym świecie. Jedna sugestia, która mogłaby dodatkowo wzbogacić treść, to…
Myślę, że ciekawym narzędziem, które bardzo dobrze ilustruje jak skuteczne i efektywne może być wykorzystanie sztucznej inteligencji w leśnictwie, jest…
Ciekawy w kontekście "zabicia potwora AI" może być pewien eksperyment myślowy - Roko's basilisk, czyli moment w którym hipotetycznie AI…
To naprawdę inspirujące spojrzenie na przyszłość technologii wojskowych!
Nie spodziewałem się, że temat wpływu technologii na ludzką intymność może być tak wszechstronnie i dogłębnie omówiony. Jest to ciekawa…
Ciekawe jest porównanie tradycyjnej terapii z nowymi rozwiązaniami opartymi na modelach językowych. Warto zauważyć, że mimo obiecujących wyników, istnieją ważne…
Świetny artykuł! Bardzo dokładnie opisuje zarówno szanse, jak i wyzwania związane z wprowadzeniem kryptowalut, NFT i technologii blockchain do współczesnej…