Muzyka stanowi nieodłączny element życia społecznego. Jest obecna w życiu każdego człowieka, jednocześnie pełniąc w nim rozmaite funkcje. Dzięki niej mamy szansę na szczególne przeżycia estetyczne, czy rozrywkę; możemy wyrażać siebie, a także komunikować, integrować i utożsamiać się z innymi (Jabłońska 2014). Naturalnie, istnieją pewne aspekty dysfunkcjonalne w związku z muzyką w społeczeństwie, płynące z różnych źródeł (tamże). Jak pokażą podjęte w tym artykule rozważania, jednym z tych źródeł okazuje się sztuczna inteligencja. W części teoretycznej artykułu poruszę temat sztuki generatywnej, narzędzi oraz obszarów posługiwania się nią, a następnie omówię kwestię prawa autorskiego w tym kontekście. Część empiryczna artykułu poświęcona jest eksploracji postaw wobec wkroczenia sztucznej inteligencji na grunt tradycji muzycznej.
Część teoretyczna
Sztuka generatywna
Na wstępie proponuję przyjrzeć się pojęciu sztuki generatywnej, bowiem stworzy ono podstawę dla zawartości obu części artykułu. Sztukę generatywną określa się jako:
„każdą praktykę artystyczna, w której artysta korzysta z systemu, np. reguł naturalnego języka, programu komputerowego, maszyny lub innego proceduralnego wynalazku, który podczas pracy korzysta z pewnego stopnia autonomii wypływającej lub skutkującej na ostateczny kształt dzieła” (Ciepłuch 2016).
Mianem słabej sztuki generatywnej określa się:
„realizacje, w których artysta wiedzie prym, a rola systemu jest ograniczona do narzędzia, które nawet gdy posiada dużą swobodę i inspiruje czy wspomaga realizację, to końcowy rezultat w głównej mierze zależy od człowieka i jego decyzji” (Tarara 2020).
Silną sztuką generatywną natomiast określa się jako rezultat sytuacji, w której:
„to system ma dużą autonomię, a ingerencja człowieka kończy się na napisaniu kodu, stworzeniu urządzenia, z którego rodzi się sztuka” (tamże).
Jednymi z pierwszych programów generujących autonomiczną muzykę artystyczną, które osiągnęły wielki sukces były Emily Howell i Iamus. W latach 2010-2012 na rynku sprzedawane były ich płyty, a kompozycje te są wykonywane przez filharmonie na całym świecie – w tym przez London Philarmonic Orchestra (Ciepłuch 2016), co wskazuje na szczególne docenienie.
Podobnie jest w przypadku algorytmu Artificial Intelligence Virtual Artist (AIVA), który został uznany za pełnoprawnego kompozytora przez francuski odpowiednik polskiego ZAIKS-u (Société des auteurs, compositeurs et éditeurs de musique). Aby algorytm wygenerował utwór muzyczny, najpierw należy mu podać odpowiednie parametry (tj. nastrój utworu, tempo, czas trwania, etc.) Wygenerowany utwór jest wysyłany do klienta w celu dokonania ewentualnych poprawek, a następnie nagrywany jest przez ludzi dla zapewnienia najwyższej jakości. AIVA jest w stanie wygenerować kilkaset godzin muzyki w kilkadziesiąt godzin, co może rodzić pewne obawy w związku z opłacalnością zatrudniania „ludzkich” kompozytorów do projektów muzycznych (WEB1). Zbliżone, choć różne zastosowanie Firma Futuri nadała modelowi językowemu GPT-3, zamieniając go w usługę Radio GPT, czyli usługę wykorzystującą mechanizm TopicPulse do skanowania Twittera, Instagrama i innych źródeł, by rozpoznać potencjalne nastroje odbiorców i skomponować całą ramówkę radiową – z wypowiedziami dla prowadzącego i piosenkami do puszczenia. Warto jednak zaznaczyć, że Radio GPT nie generuje własnej muzyki, natomiast jest dobrym przykładem rozszerzenia zastosowania sztucznej inteligencji w branży muzycznej (WEB2).
Ciekawym przypadkiem jest także stworzenie „nowego” utworu zespołu Nirvana z pomocą sztucznej inteligencji. W 2020 roku youtuber Funk Turkey stworzył projekt, w którym sztuczna inteligencja na podstawie baz danych tekstów piosenek zespołu, „napisała” ich kolejny utwór. Bazy danych, na których uczył się algorytm pochodził z serwisu genius.com. Po tym, jak powstał nowy tekst, youtuber stworzył i wykonał utwór zatytułowany „Smother”. Podczas odtwarzania go, słychać, że tekst nie jest „napisany” w sposób zaawansowany – pojawia się wiele kalek z oryginalnych utworów Nirvany i całość przypomina raczej kolaż z pojedynczych zdań, jakie pierwotnie pojawiały się w tekstach piosenek zespołu. Niemniej, stanowi to pewną ciekawostkę (WEB3). W nieco odmienny sposób sztuczna inteligencja została wykorzystana w celu dokończenia ostatniego utworu The Beatles, bowiem w archiwach zespołu zalegało nagranie wykonane przez Johna Lennona przed jego śmiercią, ale nie nadawało się do publikacji. Oprogramowanie oparte na sztucznej inteligencji pomogło oddzielić wokal Lennona od pianina w odpowiedniej jakości. Następnie Ringo Starr i Paul McCartney nagrali ponownie swoje partie oraz dodali partie gitary rytmicznej nagrane przez George’a Harrisona w 1995 r. W ten sposób powstał utwór „Now and Then”, który miał premierę 2 listopada 2023 roku, zatem jest to bardzo aktualny i świeży przykład (WEB4), (WEB5).
Można się zastanawiać, z jakimi reakcjami społeczeństwa spotyka się wieloobszarowe wykorzystywanie sztucznej inteligencji. Według raportu Międzynarodowej Federacji Przemysłu Fonograficznego „Engaging With Music” z 2023 roku, 89% osób dysponuje wysoką świadomością w zakresie sztucznej inteligencji w muzyce, włącznie z osobami ją wykorzystującymi lub zainteresowanymi jej możliwościami. Co ważne, mimo ogromnego potencjału tych narzędzi, 79% badanych nadal uważa, że ludzka kreatywność jest niezbędna w tworzeniu muzyki. 76% uważa, że muzyka lub wokal danego artysty nie powinien być wykorzystywany przez narzędzia sztucznej inteligencji bez pozwolenia, co skłania do myślenia, jeżeli chodzi o kategorie etyczne. Podobnie, bo 74% badanych twierdzi, że sztuczna inteligencja nie powinna być wykorzystywana do klonowania lub naśladowania artystów bez upoważnienia (WEB6). Zarówno etyką, jak i prawem w tym zakresie zajmę się w dalszych sekcjach artykułu.
Covery AI
Sztuczna inteligencja wykorzystywana jest również do generowania coverów utworów muzycznych danych artystów – tak, jakby wykonywał je ktoś inny (np. inny artysta, czy postać z bajki). Dzieje się to dzięki voice AI i specyficznym modelom głosowym. Istnieje wiele platform, umożliwiających stworzenie tego typu utworów. Jedną z nich jest Voicify.ai. Umożliwia ona wybór modelu postaci, której głosem chcemy się posługiwać (artyści muzyczni, aktorzy, postaci z filmów animowanych, postaci z gier, postaci i osoby o określonej narodowości, osoby publiczne). Następnie należy „nakarmić” wybrany model dowolnym plikiem audio i poczekać na wygenerowanie coveru. Podobne możliwości daje np. platforma fineshare.com, działająca na identycznych zasadach.
Ilustracja 1. Przykładowe modele dostępne na voicify.ai
Ilustracja 2. Reklama fineshare.com
Przykładem tego, jak daleko mogą zajść „zabawy” z voice AI jest utwór zatytułowany „Heart on my sleeve” został stworzony przy jej pomocy i wykorzystaniu wygenerowanych wokali Drake’a i The Weeknda. Przedstawiciele Narodowej Akademii Sztuki i Techniki Rejestracji potwierdzili, że zgłoszenie piosenki do nagrody Grammy jest legalne, bo nie została wygenerowana w całości przez sztuczną inteligencję (WEB7), co otwiera przed nami istotny szereg problemów związanych z prawem autorskim.
Prawo autorskie
Kwestia prawa autorskiego w kontekście omawianego w artykule problemu jest niezaprzeczalnie kluczowa, i równie złożona. Warto zacząć od tego, że w żadnym akcie prawnym nie ma jasnego wskazania, że autorem utworu w rozumieniu prawa autorskiego musi być człowiek. Pojęciem autora posługuje się bez jego jasnej definicji. Jedynie powiązanie czasu trwania autorskich praw majątkowych ze śmiercią autora pozwala stwierdzić, że autorem może być wyłącznie osoba fizyczna (Ciepłuch 2016). O autorze wspomniano w pięciu dyrektywach, ale w żadnej z nich nie dokonano bliższego objaśnienia tego pojęcia; wskazywano w nich, że może być to osoba fizyczna lub grupa osób fizycznych bądź osoba prawna wskazana przez przepisy danego państwa członkowskiego UE. Legalnej definicji twórcy nie zawierały także poprzednio obowiązujące w Polsce ustawy autorskie (tamże).
Jeżeli chodzi o to, czy sztuczna inteligencja może być autorem – nie udało się jeszcze tego rozstrzygnąć. Biorąc pod uwagę kryterium oryginalności, której stwierdzenie jest konieczne, by uznać coś za utwór w rozumieniu prawa autorskiego, można dojść do różnych, acz tak samo istotnych wniosków. Najpowszechniej wysuwany argument zakłada, że oryginalność polega na zakotwiczeniu rezultatu aktu twórczego w wyobraźni twórcy, co oznaczałoby jednocześnie, że twórca musi być człowiekiem (Dubowska 2021). Niemniej, w naukach prawnych nadal toczy się dyskusja.
Podejmując próbę rozwiązania dylematu, M. Ciepłuch wspomina o koncepcji utworu zależnego, której przyświeca przekonanie, że utwór wygenerowany przez sztuczną inteligencję jest pochodną kodu wprowadzonego przez programistę – program dokonuje swoistej adaptacji, zatem jest opracowaniem – utworem zależnym od programu komputerowego. Taki utwór jest efektem wkładu twórczego programisty, więc podmiotem praw autorskich w zakresie „współautorstwa” utworu powinien zostać programista. Inne koncepcje proponują wzięcie pod uwagę podmiotów takich jak: podmiot rozpowszechniający oprogramowanie (przedsiębiorstwo lub inwestor) lub końcowy użytkownik programu komputerowego (Sacha 2019).
Część empiryczna
Złożoność problemu, jakim jest wkroczenie sztucznej inteligencji na grunt muzyczny, skłania do nieco szerszego spojrzenia zarówno na muzykę, jak i na tych, którzy obcują z nią najczęściej. W tym celu zaprojektowałam krótki kwestionariusz, zaadresowany do osób słuchających na co dzień muzyki. Celem takiego przedsięwzięcia była eksploracja postaw melomanek i melomanów (lub osób, które się w ten sposób nie określają) wobec udziału sztucznej inteligencji w generowaniu utworów muzycznych. Należy przede wszystkim zaznaczyć, że to „mini-badanie” ma jedynie charakter poglądowy.
Projektując kwestionariusz, chciałam odpowiedzieć na poniższe pytania:
- Jak Badani oceniają udział sztucznej inteligencji w generowaniu utworów muzycznych?
- Co Badani sądzą na temat coverów utworów muzycznych, generowanych za pomocą sztucznej inteligencji?
- Jak Badani oceniają przyszłość muzyki w kontekście rozwoju sztucznej inteligencji?
Jednocześnie, aby dowiedzieć się czegoś więcej na temat Respondentów, podjęłam próbę ustalenia ich:
- płci,
- wieku,
- ulubionego gatunku muzyki,
- częstości uczestniczenia w wydarzeniach muzycznych offline, oraz
- uznanie samego/samą siebie za melomana/melomankę.
Kwestionariusz
Kwestionariusz powstał w Microsoft Forms i liczył łącznie 10 pytań.
- Proszę podać swoją płeć: (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Kobieta
- Mężczyzna
- Inne
- Proszę zaznaczyć swoją grupę wiekową: (pytanie jednokrotnego wyboru)
- 18-26 lat
- 27-35 lat
- 36-44 lata
- Powyżej 45 lat
- Czy uważa się Pan(i) za miłośnika (miłośniczkę) muzyki? (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
- Jaki rodzaj muzyki jest Pańskim ulubionym? (pytanie wielokrotnego wyboru)
- Muzyka klasyczna
- Pop
- Rap
- Disco polo
- Jazz
- Muzyka alternatywna
- Rock
- Inne
- Jak często Pan(i) uczestniczy w wydarzeniach muzycznych offline? (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Nigdy
- Kilka razy w roku
- Co miesiąc
- Kilka razy w miesiącu
- Coraz popularniejsze stają się modele generatywnej sztucznej inteligencji, wykorzystywane w procesie komponowania utworów muzycznych. Jaki jest Pański stosunek do tego typu narzędzi, a co za tym idzie – udziału sztucznej inteligencji w tworzeniu muzyki? (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Negatywny (przekierowuje do pytania 7.)
- Neutralny
- Pozytywny (przekierowuje do pytania 7.)
- Jak uzasadnia Pani(i) swoją odpowiedź? (pytanie tekstowe)
- Sztuczna inteligencja umożliwia generowanie tzw. coverów utworów znanych artystów – tak, jakby wykonywał je np. inny artysta. Jaki jest Pański stosunek do tego typu rozwiązań? (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Negatywny (przekierowuje do pytania 9.)
- Neutralny
- Pozytywny (przekierowuje do pytania 9.)
- Jak uzasadnia Pani(i) swoją odpowiedź? (pytanie tekstowe)
- Jak ocenia Pan(i) przyszłość muzyki w świetle rozwoju sztucznej inteligencji? (pytanie jednokrotnego wyboru)
- Negatywnie
- Neutralnie
- Pozytywnie
Struktura respondentów
Kwestionariusz był dostępny dla Respondentów przez okres czterech dni, w ciągu którego udało się zebrać 57 odpowiedzi. W związku z tym, wyniki ankiety mają charakter poglądowy i nie powinny być traktowane jako rzetelne i wiarygodne źródło informacji. Struktura uczestniczek i uczestników ankiety prezentuje się w sposób następujący:
W ankiecie wzięło udział 53% mężczyzn oraz 42% kobiet. 5% osób na pytanie o płeć wybrało opcję „Inna”. Zdecydowaną większość respondentów znajdowała się w grupie wiekowej 36-44 lata (40%) oraz 18-26 lat (35%). Co istotne, aż 63% osób , które wypełniły ankietę, uważa się za miłośnika/miłośniczkę muzyki.
Bliższemu poznaniu preferencji muzycznych respondentów posłużyło pytanie wielokrotnego wyboru o ulubiony gatunek muzyczny. Najpopularniejszym wśród ankietowanych gatunkiem muzycznym okazał się rock (25 wyborów), następnie muzyka klasyczna (19 wyborów) i muzyka alternatywna (18 wyborów). 7 wyborów dotyczyło kategorii „Inne”, w której respondenci wskazywali m.in. na „kpop”, „OPIUM” i „Goth”.
Respondenci zapytani o to, jak często uczestniczą w wydarzeniach muzycznych w zdecydowanej większości wybrali opcję „kilka razy w roku” (53%). Jednocześnie można stwierdzić, że ankietowana grupa jest dość aktywna w zakresie uczestnictwa w życiu muzycznym, gdyż zaledwie 11% respondentów uznała, że nigdy nie bierze udziału w tego typu wydarzeniach.
Dokładny rozkład struktury respondentów znajduje się w załączniku poniżej, z uwagi na złą jakość wklejanych zrzutów ekranu (dalej postępuję tak samo).
1. Jak Badani oceniają udział sztucznej inteligencji w generowaniu utworów muzycznych?
Pierwszym etapem udzielenia odpowiedzi na pytanie było ustalenie, jaki jest stosunek respondentów do udziału sztucznej inteligencji w tworzeniu muzyki. 54% respondentów oznajmiło, że ma do niego negatywny stosunek, a 26% ankietowanych – pozytywny. Najmniej osób deklarowało neutralny stosunek do sztucznej inteligencji w muzyce (19%).
Gwoli głębszego poznania odpowiedzi na powyższe pytanie, warto zwrócić uwagę na cechy wyróżniające poszczególne grupy respondentów. Wśród osób negatywnie zapatrujących się na poruszony problem, większość stanowili mężczyźni (61%), osoby w przedziale wiekowym 36-44 lata (51%) oraz osoby, które najczęściej dokonywały wyboru muzyki klasycznej jako swojego ulubionego gatunku muzycznego. Skrajnie różna wydaje się grupa respondentów deklarująca pozytywny stosunek do sztucznej inteligencji w muzyce. 60% z nich stanowiły kobiety, a ponad połowę (53%) osoby w wieku 18-26 lat oraz słuchacze i słuchaczki popu.
Wybór opcji „Negatywny” lub „Pozytywny” w odpowiedzi na pytanie o stosunek do sztucznej inteligencji w muzyce, przekierowywał respondenta do pytania tekstowego – z prośbą o uzasadnienie swoich odpowiedzi. Wśród uzyskanych poglądów można wyróżnić kilka motywów (odpowiedzi wadliwe/nieprzydatne pominięto):
UZASADNIENIE NEGATYWNEGO STOSUNKU DO SZTUCZNEJ INTELIGENCJI W MUZYCE:
- Przekonania nt. muzyki/sztuki:
- Zagrożenie brakiem autentyczności
- Zanik wartości muzyki
- BTS mają teraz dużo piosenek różnych ale w podobnym stylu
- Mniejsza oryginalność i zróżnicowanie
- Prawdziwa muzykę tworzą ludzie
- Ludzie powinni komponować utwory, a nie sztuczna inteligencja
- Muzyka jest sztuką, sztuka pochodzi z serca
- Muzyka powinna oddawać piękno ludzkiego umysłu
- L’art pour l’art
- Zanik wartości utworów muzycznych
- Muzyka powinna być domeną ludzi
- Muzyka wyraża emocje, tekst również
- Tworzyć sztukę to czuć, czuć to być człowiekiem
- Tylko ludzie mogą tworzyć sztukę
- Prawdziwa muzyka jest grana na instrumentach przez ludzi a reszta to imitacja
- Przekonania nt. sztucznej inteligencji:
- Sztuczna inteligencja psuje muzykę
- Zmniejsza kreatywność (opiera się na tym, co było kiedyś), niesie za sobą dylematy prawne i etyczne
- Te narzędzia nie powinny zajść dalej niż poziom zabawy
- Nie podoba mi się wpychanie sztucznej inteligencji w dziedzinę sztuki
- Przekonania nt. ludzi:
- Doceniam ludzkie talenty, a nie samą technologię
- Artysta jest człowiekiem
- Lubię ludzi
- Nie należy mieszać integralnej części społeczeństwa a algorytmami
- Ludzie nie lubią przyjmować rewolucji
- Kwestia interesów:
- Więcej pracy dla prawników
- Jest to kolejna ścieżka kradzieży czyjejś sztuki, nie podoba mi się i utrudnia życie prawdziwym artystom
- Szanujmy się
- Niewdzięczne to
- Niepoważne to jest
UZASADNIENIE POZYTYWNEGO STOSUNKU DO SZTUCZNEJ INTELIGENCJI W MUZYCE:
- Przekonania nt. muzyki/sztuki:
- Dla mnie liczy się to, jak muzyka wpływa na mnie i moje emocje, a nie to kto (czy co) ją skomponował
- Poszerzanie horyzontów i przecieranie szlaków w muzyce
- Przekonania nt. sztucznej inteligencji:
- Jest to nowe i ciekawe narzędzie
- Wprowadza to różnorodność
- Nowe możliwości
- Dzięki AI branża muzyczna jest w jakiś sposób dopełniona
- Nie należy się bać sztucznej inteligencji
- Kwestia interesów:
- Mogę nagrywać mixtapes
- Jest to okazja na zwiększenie różnorodności w muzyce, przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów i czasu potrzebnego do zrealizowania podobnych przedsięwzięć z udziałem ludzi
- Ułatwienie pracy kompozytorom i producentom
- Możliwość ograniczenia kosztów, a brak zatrudnienia w branży kompozytorskiej uchroni ludzi przed studiami muzycznymi i życiem w biedzie artystycznej
- Sukces muzyczny będzie kiedyś od tego zależał i niedługo każdy będzie mógł mieć dostęp do ai
[ STOSUNEK DO SZTUCZNEJ INTELIGENCJI W MUZYCE ]
2. Co Badani sądzą na temat coverów utworów muzycznych, generowanych za pomocą sztucznej inteligencji?
Rozkład odpowiedzi na to pytanie prezentuje się następująco: 37% respondentów ma pozytywny stosunek do tworzenia coverów utworów z pomocą sztucznej inteligencji, 33% respondentów podchodzi do tego neutralnie, a 30% – negatywnie.
Wśród osób negatywnie ustosunkowanych do problemu, ponad połowę (58%) stanowią mężczyźni. Widocznie wyróżniają się też dwie grupy wiekowe: 18-26 lat (35%) oraz 36-44 lata (41%). 52% grupy pozytywnie nastawionej do coverów AI stanowią kobiety.
Wśród odpowiedzi na otwarte pytanie o uzasadnienie zadeklarowanego przez siebie stosunku do coverów AI znajdują się:
UZASADNIENIE POZYTYWNEGO STOSUNKU DO COVERÓW AI
- Możliwość usłyszenia różnych wykonań ulubionych utworów
- Mój kpop idol śpiewa różne piosenki teraz
- Mogę mieć collab z dobrymi raperami
- Pobudza kreatywność
- Zwiększenie różnorodności
- Ciekawa odskocznia od standardowych wykonań
- Fajne wykonania
- Różnorodność
- Można się pobawić, jeśli kogoś to interesuje
- Można być świadkiem zderzenie dwóch epok w jednym utworze, co uważam za cenne
- Niemożliwe może stać się możliwe
- Są ok jeśli to są artyści a nie np. Andrzej Duda
- Lubię odkrywać nowe wykonania bez modlenia się, żeby ktoś zaśpiewał np. Elvisa
- Przeróbki są żałosne, ale lubię słuchać coverów starych piosenek
- Można np. stworzyć playlistę różnych piosenek, ale śpiewa je tylko twój ulubiony wykonawca, fajne
- Ciekawe rozwiązanie
- Mam obsesję na punkcie AI coverów
- Trochę jest to jak prywatny koncert
- Zależy jakie, więc to pewnie kwestia gustu, ale lubię czasem odkryć, kto czyj utwór wykonał i nawet o tym nie wie
- Fajnie się pobawić albo po prostu posłuchać
UZASADNIENIE NEGATYWNEGO STOSUNKU DO COVERÓW AI
- Co z prawami autorskimi czy coś?
- Nie bo exo śpiewa teraz piosenki bts co jest?
- Wolę jednak, kiedy mam pewność, że za utworem stoi osoba, którą chcę wspierać
- Zabawne memuchy na tiktoku z tego mogą być, ale to jest gimmick który nie wnosi tak naprawdę nic nowego i ciekawego
- Trudno odróżnić, jakie utwory faktycznie zostały wykonane
- Potencjał dla oszustw
- Oryginalne utwory są oryginalne – po co są oryginalne
- Niektóre rzeczy powinny pozostać niezmienne
- Profanacja
- Jak ktoś będzie chciał to zaśpiewa
- Jest to pozbawianie artystów praw do ich głosu
3. Jak Badani oceniają przyszłość muzyki w kontekście rozwoju sztucznej inteligencji?
Na pytanie o ocenę przyszłości muzyki w świetle rozwoju sztucznej inteligencji 49% respondentów odpowiedziało „Negatywnie”, 30% – „Pozytywnie”, a 21% – „Neutralnie”. Nie uwzględniam przy tym pytaniu żadnych czynników wyróżniających poszczególne grupy z uwagi na fakt, że odpowiedzi udzielili wszyscy, a próba jest za mała.
Podsumowanie
Wkroczenie sztucznej inteligencji w sferę muzyki okazuje się problematyczne na wielu płaszczyznach – od implikacji prawnych, przez interesy artystów, aż po przekonania i upodobania słuchaczy. Jak wynikło z przeprowadzonej ankiety, problemem jest brak autentyczności, “sztuka” pozbawiona emocji i wiele zagrożeń w stronę ludzkich twórców muzycznych. Głosy niektórych z kolei pokazały, że sztucznej inteligencji nie należy demonizować, czy przesadnie się jej obawiać, gdyż otwiera przed branżą muzyczną szereg nowych możliwości, w wielu przypadkach nawet ją dopełnia, a także ułatwia ludziom wkroczenie na rynek muzyczny. Obie jednak narracje są skrajnie różne – obrazujące sztuczną inteligencję z jednej strony jako wroga, a z drugiej – jako przyjaciela. Warto się nad tym zastanowić i mieć na uwadze fakt, że skrajności nie zawsze są czymś, czym powinniśmy się kierować. W tej kwestii zdrowy rozsądek (i może wreszcie – solidne regulacje prawne) wydają się kluczowe.
Bibliografia
Ciepłuch, M. (2016). Muzyka generowana przez programy komputerowe (computer-generated music) jako przedmiot prawnoautorskiej ochrony w doktrynie i prawie polskim oraz doktrynie i prawie krajów anglosaskich. Acta Iuris 15. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-7003fad1-d38e-497d-8c96-e78f46c6088c
Dubowska, A. (2021). Sine hominum? Sztuczna inteligencja a koncepcja autorstwa. Dyskurs Prawniczy I Administracyjny, (1), 45–64. https://doi.org/10.34768/dpia.2019.1.27
Jabłońska, B. (2014). Socjologia Muzyki. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Sacha, G. (2019). Sztuczna Inteligencja a prawo autorskie. Przegląd Prawno-Ekonomiczny 47, 63-77. http://bazekon.icm.edu.pl/bazekon/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171570885
Tarara, P. (2020). Sztuka tworząca sztukę. inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine 1. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_52652_inaw_25
Netografia
WEB1: https://spidersweb.pl/2017/08/sztuczna-inteligencja-komponowanie-muzyki.html
WEB2: https://spidersweb.pl/2023/08/muzyka-generowana-si-prawa-autorskie.html
WEB3: https://www.youtube.com/watch?v=GogY7RQFFus&t=172s
WEB4: https://www.antyradio.pl/muzyka/Rock-News/johna-lennona-zastapila-sztuczna-inteligencja-ringo-starr-reaguje-na-oskarzenia
WEB5: https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/beatlesi-wydali-nowa-piosenke-z-glosem-johna-lennona-dzieki-ai/14x26tv
WEB6: https://www.ifpi.org/wp-content/uploads/2023/12/IFPI-Engaging-With-Music-2023_full-report.pdf
WEB7: https://rozrywka.spidersweb.pl/drake-the-weekend-kawalek-ai-zgloszony-do-grammy-sztuczna-inteligencja
[dostęp do wszystkich źródeł: 11.12.2023]
Świetny artykuł! Bardzo dokładnie opisuje zarówno szanse, jak i wyzwania związane z wprowadzeniem kryptowalut, NFT i technologii blockchain do współczesnej…