Home » UJ 2022/23
Category Archives: UJ 2022/23
Jak budować zaufanie w systemach opartych na sztucznej inteligencji. Kwestia wyjaśniania i analiza porównawcza człowiek/maszyna.
O sztucznej inteligencji słyszał już niemal każdy, ale stosunkowo niewielka część naszego społeczeństwa zetknęła się z tą innowacją bezpośrednio. Nie wpływa to jednak na nasze spore oczekiwania wobec sztucznej inteligencji. Wierzymy w to, że może przyczynić się do pozytywnych zmian na płaszczyznach społecznej i gospodarczej. Wykorzystanie całkowitego potencjału sztucznej inteligencji wiąże się ze stawieniem czoła etycznym wyzwaniom związanym z coraz powszechniejszym wykorzystaniem AI. Godna zaufania sztuczna inteligencja może przynieść wiele korzyści takich jak na przykład lepsza opieka zdrowotna, bezpieczniejszy i bardziej ekologiczny transport, wydajniejsza produkcja czy też tańsze i przede wszystkim bardziej zrównoważone źródła energii.
(więcej…)
Explainable AI – problematyka black box i white box, ograniczenia, perspektywy.
Techniki sztucznej inteligencji niewątpliwie stwarzają ogrom możliwości – w pewnych wąskich dziedzinach algorytmy radzą już sobie lepiej od ekspertów. Przewagę sztucznej inteligencji stanowi właśnie to, że działa w sposób fundamentalnie różny od ludzkiego rozumowania. Jednocześnie coraz więcej decyzji kształtujących życie ludzi – medycznych, sądowych, finansowych – podejmuje się z użyciem modeli AI. Jak wykorzystać potęgę sztucznej inteligencji tam, gdzie jej decyzje muszą być dla nas zrozumiałe? Rozwiązanie tego problemu jest celem nurtu explainable AI. (więcej…)
Inteligencja to uczenie się na przykładach i błędach – analiza porównawcza nauki przez zwierzę, człowieka i sztuczny system
Nauka jest jedną z podstawowych zdolności człowieka. Jest procesem koniecznym do prawidłowego funkjconowania w świecie. Proces nauki jest również obecny wśród innych zwierząt oraz sztucznych systemów poznawczych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu proceoswi, oraz roli błędu w nauce.
Superinteligencja – kiedy maszyny staną się mądrzejsze od nas?
Superinteligencja to słowo, które często pojawia się w artykułach opisujących przyszłość sztucznej inteligencji, ale czym ona tak naprawdę jest? Jakie są ścieżki wiodące ku superinteligencji oraz jakie są jej możliwości, ale przede wszystkim — do jakich zagrożeń może prowadzić? W tym poście postaramy się odpowiedzieć na wszystkie te pytania.
Szachy, Jeopardy, Go- w jakich zadaniach wymagających inteligencji sztuczna inteligencja nas przegoniła, a jakich przed nią jeszcze długa droga
Sztuczna Inteligencja może wykonywać zadania, o których kilkadziesiąt lat temu nie myśleliśmy, że będą możliwe. Jak wiele innych zdobyczy techniki AI służy człowiekowi do zadań związanych z zapewnianiem rozrywki.
Sztuczna kreatywność – przegląd rozwiązań z zakresu SI, które tworzą sztukę. Możliwości i ograniczenia.
Wedle słownika języka polskiego definicja słowa kreatywny brzmi:
1. zdolny do tworzenia czegoś nowego, oryginalnego; twórczy, pomysłowy;
2. mający na celu tworzenie czegoś nowego, oryginalnego, np. kreatywna dyskusja, decyzja
Istnieje wiele sformułowań, którymi można określić kreatywność – nieprzewidywalna, niewytłumaczalna, w wybitnych przypadkach wręcz niemożliwa. I chociaż znamy różnicę pomiędzy lewą, a prawą półkulą mózgu, bardzo często nie jesteśmy w stanie wskazać składowych, które są składnikami np. procesu twórczego. Z drugiej strony stawiam sztuczną inteligencję. Programy napisane z jej pomocą, implementujące ją, są projektowane do bycia logicznymi oraz systematycznymi. W ich przypadku nie możemy mówić o impulsywnych czy spontanicznych działaniach (takich jak np. ludzka kreatywność). Na ten moment programy AI są tworzone do przetwarzania informacji (w podany sposób) aby w wyniku tego uzyskiwać określony rezultat. Podane im instrukcje nie podlegają w żadnym stopniu krytycznej ocenie, zatem wykonywane przez nie akcję są powtarzalne oraz przewidywalne.
Obserwując to porównanie z zewnątrz natychmiast nasuwa nam się wniosek, że kreatywność ludzka oraz sztuczna inteligencja są fundamentalnie różne, a porównywanie ich nie jest w żadnym stopniu możliwe, ale czy na pewno? (więcej…)
Sztuczne emocje – w jaki sposób projektować lub symulować emocje dla sztucznych agentów
Kiedy rozpatrujemy temat emocji u sztucznych agentów, na myśl nasunąć się może kilka pytań; czy sztuczni agenci są w ogóle w stanie odczuwać emocje? Czy potrzebują emocji, a jeśli tak to, czy jesteśmy w stanie w jakiś sposób je zaimplementować?
Technologie wearable a emocje
W ostatnich latach inteligentne zegarki i urządzenia do mierzenia podstawowych danych dotyczących zdrowia stały się codziennością. Urządzenia te pozwalają nam na coraz dokładniejsze śledzenie swoich postępów podczas ćwiczeń, ale również na komunikację albo uzyskanie większej świadomości na temat swoich emocji i zdrowia psychicznego, dokonując pomiaru lęku i stresu. Obserwując rozwój technologii wearables możemy spekulować, że przyczyni się ona do poprawienia ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia u osób, które w swoim życiu mogą być narażone na wysoki stres.
Filozoficzne i społeczne aspekty emocjonalnej sztucznej inteligencji
Sztuczna inteligencja, pomimo dynamicznego rozwoju, jest wciąż daleka od prawdziwej symulacji inteligencji ludzkiej. Dzieje się to za sprawą, nie tylko ograniczeń technicznych, ale również niedoskonałości teoretycznych aspektów, na których prawdziwie zrealizowana (silna) sztuczna inteligencja miałaby się opierać. Jednym z takich aspektów są właśnie emocje. W przeszłości były one często stawiane w opozycji do intelektu, jednak dzisiejsi badacze zdają się doceniać wpływ ich komponentów na myślenie. Czy jednak sztuczna inteligencja potrzebuje emocji? (więcej…)
Personalizacja treści w mediach społecznościowych: motywacje, techniki, zagrożenia
Współczesne media społecznościowe wychodzą z założenia, iż doświadczenie z ich platformą musi być tak unikalne, jak sam użytkownik. To, co widzimy nie jest więc niezależne od obserwatora, lecz odzwierciedla sympatie i zainteresowania, które algorytm proponujący treści wywnioskował z naszych wcześniejszych akcji. Choć niektórzy cenią sobie doświadczenie szyte na miarę, inni czują się osaczeni zbyt osobistymi treściami. Jakie zagrożenia są związane z tym zjawiskiem? Czy personalizacja może działać w interesie użytkownika? W poniższym artykule przyjrzymy się oddziaływaniu społecznemu tego zjawiska.
Religia a przetwarzanie danych i SI
Rozwój Internetu i sztucznej inteligencji zrewolucjonizował nasze postrzeganie świata i możliwości człowieka. W związku z wprowadzeniem AI do wielu dziedzin naszego życia, pośród wielu zalet i udogodnień pojawiło się też wiele kontrowersji w dziedzinie etyki i moralności. Liczne problemy etyczne pojawiają się w dziedzinie medycyny, systemu sądownictwa, czy w temacie autonomicznych systemów zbrojnych. Jednak przetwarzanie danych i sztuczna inteligencji mają wpływ również na bardziej złożoną, niematerialną sferę ludzkiego życia – duchowość. W poniższym poście chciałabym przedstawić rolę jaką odgrywa nowoczesna technologia w rozwoju życia religijnego wiernych różnych wyznań na całym świecie oraz głosy za i przeciw wprowadzaniu SI w sferę duchową. (więcej…)
Inteligentny dom – projekt inteligentnego domu pod kątem rozwiązań zbierających i analizujących dane, oraz wykorzystujących narzędzia sztucznej inteligencji.
Czym są (albo będą) inteligentne domy?
Inteligentny dom pozwala mieszkańcom na zdalne sterowanie urządzeniami za pomocą połączonych gadżetów. Mogą komunikować się za pośrednictwem Internetu (IoT) lub myśleć i działać niezależnie (AI).
„Inteligentne domy” definiuje się jako zbiór połączonych urządzeń i usług, które mogą automatycznie reagować na ustawione wcześniej reguły, być dostępne i zarządzane zdalnie za pośrednictwem aplikacji mobilnych lub przeglądarki oraz wysyłać alerty lub wiadomości do użytkownika (użytkowników). (więcej…)
Gaming i sztuczna inteligencja – czy wirtualne boty wzbogacają czy zabijają rozgrywkę?
Sztuczna inteligencja jest coraz powszechniej stosowana w grach komputerowych, dostarczając graczom coraz bardziej realistycznych i wciągających doświadczeń. Dzięki zaawansowanym algorytmom i uczeniu maszynowemu, SI pozwala na tworzenie niezwykle złożonych i inteligentnych postaci niezależnych, które mogą reagować na różne sytuacje i działania graczy. (więcej…)
Czy użytkownicy cyberprzestrzeni są zagrożeni? Wirtualne zaburzenia dysocjacyjne – wcielanie się w kreowane wirtualne tożsamości
Wzrastająca popularność gier komputerowych i wirtualnej rzeczywistości jest niezaprzeczalna. Warto więc zadać sobie pytanie o skutki, jakie mogą nieść za sobą te immersyjne rozrywki. Szczególnie ciekawą do rozważenia kwestią wydają się następstwa tworzenia swojej wirtualnej tożsamości (jednej lub wielu) i wcielania się w nią. Czy w efekcie „zdrowa” osoba może nabyć zaburzenia dysocjacyjne? Z drugiej strony, czy osoba z zaburzeniami dysocjacyjnymi może liczyć w nim na wsparcie? (więcej…)
Czy sztuczna inteligencja jest rasistowska, seksistowska a nawet totalitarna? Analiza statystyczna. Jakie mamy przypadki nadużyć i błędów AI i DS.
Wiele zdobyczy nauk informatycznych czy data science poprawia nasz komfort życia czy też pozwala nam na uzupełnianie braków jakie przejawiamy jako gatunek. Czy wraz z coraz postępem AI zaczynamy tworzyć bardziej wybrakowaną pod względem etycznym inteligencję? Podam przykłady, kiedy to stworzone przez ludzi programy okazały się pałać „nienawiścią”. (więcej…)
Sex-roboty – budowanie relacji intymnej z maszyną – techniczne możliwości i etyczne zagrożenia.
Jeżeli czujesz się trochę milenialsem, a trochę przedstawicielem Gen Z, to nic dziwnego. W każdym miejscu na świecie technologia i sposób życia kształtowały się odrobinę inaczej. Wraz z rozwojem technologii styl naszego życia ulega dynamicznym przekształceniom. Dzięki szybkiemu postępowi technologicznemu sztuczna inteligencja staje się częścią naszego codziennego życia i rutyny. Obecnie coraz więcej robotów wchodzi w interakcje z ludźmi. Przypuszcza się, że w przyszłości roboty będą zyskiwać na znaczeniu w orbicie seksualności i intymności. Dlatego roboty seksualne budzą wątpliwości, prowokują do myślenia i debaty.
Randkowe profilowanie – co analiza danych może powiedzieć o naszej osobowości, uczuciach i oczekiwaniach.
W ciągu ostatniej dekady aplikacje i serwisy randkowe zyskały ogromną popularność. Zasadniczo różnią się one od innych aplikacji, w ramach których odbywamy interakcje z innymi ludźmi zapośredniczone przez sztuczną inteligencję. Przede wszystkim: celem Tindera czy Badoo jest właśnie nawiązywanie znajomości, które będą kontynuowane offline. Warto zatem przyjrzeć się temu, jak zachowania użytkowników są kształtowane przez aplikacje randkowe.
(więcej…)
Efektywny altruizm – jak policzyć skuteczność pomagania i czy sztuczna inteligencja się z tym jakoś łączy.
Celem projektu efektywnego altruizmu jest skuteczne pomaganie i jak najefektywniejsze dysponowanie dostępnymi zasobami. Jest to stosunkowo młoda idea, która rozwija się od około 15 lat. Do tej pory cieszyła się coraz większą popularnością i była promowana przez znanych przedsiębiorców. W ostatnich miesiącach jednak, jej pozytywnemu odbiorowi znacząco zaszkodziła upadłość firmy z rynku kryptowalut. W poście można przeczytać m. in. o działaniach podejmowanych w ramach skutecznej dobroczynności, jej możliwych problemach oraz związku projektu z rozwojem sztucznej inteligencji. (więcej…)
System Zaufania Społecznego w Chinach
System zaufania społecznego (社会信用体系, Social Credit System) to system monitorowania i oceny zachowania obywateli pod kątem zgodności z prawem i normami społecznymi. Jest to narzędzie inżynierii społecznej, jego nadzór opiera się na technologii big data, korzystającej z informacji finansowych, kryminalnych i rządowych oraz informacji o obywatelach zbieranych przez internet i kamery miejskie.
Bezpieczeństwo czy podglądanie – systemy inwigilacji CCTV
Systemy inwigilacji w dzisiejszych czasach stały się na tyle rozpowszechnione, że zapewne nie zauważamy już nawet ile kamer w ciągu dnia rejestruje nasz ruch. Na przestrzeni 70 lat technologia doszła do momentu, gdzie na rok 2021 na świecie było około 1 miliard kamer CCTV, co ciekawe aż 54% tych kamer znajduję się w Chinach. Czy tak duży nadzór nad otoczeniem jest niezbędny czy może już albo w bliskiej przyszłości uda nam się przekroczyć cienką granicę prywatności?
Ostatnie wpisy
- Co powinien zawierać dobry post (Socjologia UJ 2024/2025)
- Prompt master, prompt inżynier, prompt artysta, prompt developer. Jak kształtować się będą nowe miejsca pracy w związku z rozpowszechnieniem narzędzi do generowania treści.
- Metody AI i data science w branży fintechu. Czy nasze niematerialne pieniądze są bezpieczne?
- Wirtualne cmentarze, pośmiertne chatboty, awatary i profile in memoriam, a może transfer umysłu. AI a śmierć – perspektywa społeczna.
- Nowe przepisy w prawie o ruchu drogowym w świecie pojazdów autonomicznych (automatycznych), carsharingu i inteligentnej infrastruktury drogowej
- Czy można oszukać kasę samo-obsługową? Przegląd przestępstw związku z digitalizacją społeczeństwa. Analiza przypadków od strony prawnej i z perspektywy większości społeczeństwa.
- AI i data science w służbie ochrony środowiska. Przegląd możliwości wykorzystania technologii AI w rolnictwie, leśnictwie i w innych obszarach dla ratowania ekosystemów.
Najnowsze komentarze
Bardzo inspirujący artykuł, który skutecznie podkreśla znaczenie etycznego hackingu w dzisiejszym świecie. Jedna sugestia, która mogłaby dodatkowo wzbogacić treść, to…
Myślę, że ciekawym narzędziem, które bardzo dobrze ilustruje jak skuteczne i efektywne może być wykorzystanie sztucznej inteligencji w leśnictwie, jest…
Ciekawy w kontekście "zabicia potwora AI" może być pewien eksperyment myślowy - Roko's basilisk, czyli moment w którym hipotetycznie AI…
To naprawdę inspirujące spojrzenie na przyszłość technologii wojskowych!
Nie spodziewałem się, że temat wpływu technologii na ludzką intymność może być tak wszechstronnie i dogłębnie omówiony. Jest to ciekawa…
Ciekawe jest porównanie tradycyjnej terapii z nowymi rozwiązaniami opartymi na modelach językowych. Warto zauważyć, że mimo obiecujących wyników, istnieją ważne…
Świetny artykuł! Bardzo dokładnie opisuje zarówno szanse, jak i wyzwania związane z wprowadzeniem kryptowalut, NFT i technologii blockchain do współczesnej…